معانی نمادین آب
سامانههای فرهنگی کشورهایی که هم عرض با دریا هستند، بیشترین نوع تحلیلها را نسبت به آب دارند. دریای بیکران که حاصل قطره قطره زندگی است، با ساحل امن در هم آمیخته میشود و مفهوم «دل دریایی» و «دریا دلی» را به عنوانصفت مردان دریا رقم میزند. زنان با پوشیدن لباس سفید به استقبال همسران دریانورد خود میروند تا حکایت از یک حیات دوباره را نوید دهند و به مردان خود بگویند که شجاعت شما را تبریک میگوییم. پیکران دریاها، با امواج خود خاطره قلههای سخت را که برای کوه نوردان مطرح است برای دریا نوردان تداعی میکند و به این ترتیب «نماد آب» صاحب معنا میشود. معانی نمادین آب را میتوان در سه مضمون اصلی خلاصه کرد: چشمه حیات ، وسیله تزکیه و مرکز زندگی دوباره ، این سه مضمون در قدیمیترین سنتها و آیینها با یکدیگر تلاقی میکند و ترکیبات تخیلی گوناگون و در عین حال هماهنگی را شکل میدهند.
برای دریا نوردان و سنتهای مرتبط با آن. آب مرکز زندگی دوباره است. آنان دریا را وسیله حیات و جریان زندگی میدانند. آنان از پیشینههای تاریخی دریافتهاند که به مدد دریا، سرزمینها به هم مرتبط شده و با رفت و شد، از حال اقوام با خبر شدهاند. داشتهها با سرزمینهایی که نداشتهاند تقسیم شده و شناختههای یک سرزمین به سرزمین دیگر رفته و باعث «روشنایی» که از آب الهام گرفته است شدهاند. راه دریا «ایتالیا» را با اسکناس و پول «چین» آشنا میسازد وقتی که فرماندار یک قطعه اسکناس چین را که از دست مارکوپولو گرفته است. به تصور آنکه بریده کاغذی بیش نیست، از سر نادانی قطعه قطعه میکند مارکوپولو در جواب به او میگوید که به میزان ۲۶۰ گرم طلای ناب را از دست داده است!
برای معناشناسان و عرفاً آب نشانگر نامحدود بودن امکانات است. آب در برگیزیده تمامی نیروهای بالقوه و بدون شکل و حاوی تمامی نویدهای پیشرفت است. جالب آن که تمدنهای دریایی، علت پیشرفت خود را همیشه بر مبنای آب دریاها و اینکه توانستهاند آن را از طریق شناور، مطیع کنند و به آن شکل دهند. تفسیر کردهاند.
در نمادهای دریایی پیر دریا معنا و معرفتشناسی است که با راه یافتن به مخزن عظیم از نیروی بالقوه آب و گرفتن نیرو از آن، به اسطوره تبدیل شده است.
«ریک ودا» آب را زندگی بخش، نیروبخش و مصفا تعریف میکند و آن را همان قدر که در زمینهمعنوی میستاید، در زمینه
مادی نیز تمجید میکند.
شما، ای آبهایی که نیرو
میبخشید.
قوت، عظمت شادی و
بصیرتمان ده.
ملکه، عجایب
شما، ای آبها، بزدایید
گناهان مرا