وضعیت آب در جهان
آب شیرین نه یک منبع جهانی، بلکه منبعی منطقهای محسوب میشود که در حوزههای آبخیز خاصی از جهان قابل دسترس است و به دلیل محدودیتآن به اشکال مختلفی یافت میشود. در برخی از حوزههای آبخیز این محدودیتها فصلی هستند که به قابلیت و توانایی ذخیره سازی آب در دورههای خشک وابسته است. در سایر مناطق، محدودیتها از میزان تغذیه» دوباره» سفرههای آب زیرزمینی، میزان ذوب برف یا از ظرفیت خاک جنگلها برای ذخیره سازی آب متأثر است.
ماهیت منطقهای منابع آب مانع از آن شده است تا جامعه» جهانی بیانیه یا کنوانسیون خاصی را برای آن تصویب کند؛ بیانیهای که به طور فزاینده عمق نگرانیهای بشر را در این خصوص منعکس سازد. آب کالایی منحصر به فرد و مادهای بسیار حیاتی است. محدودیتهای این ماده حیاتی ظرفیتهای سایر منابع حیاتی — از جمله غذا، انرژی، ذخایر ماهی و حیات وحش– را تحت فشار قرار میدهد. استحصال سایر منابع — از جمله غذا، مواد معدنی و فرآوردههای جنگلی– نیز به تناسب مقدار کمی و کیفی منابع آب میتواند محدود شود. در شماری از حوزههای آبخیز جهان محدودیتهای آب آشکار شده است. در برخی از فقیرترین و ثروتمندترین کشورهای جهان نیز سرانه استحصال آب به دلیل مسایل زیستمحیطی، افزایش هزینهها و کمیابی درحال کاهش است.
توزیع جریانهای آبی نیز در سطح جهان نامتعادل است و با توزیع جمعیت تناسب ندارد.
از مجموع کل آبهای جهان، 4/97 درصد آن را آب شور دریاها و اقیانوسها تشکیل میدهند که به دلیل شوری در عمل قابل استفاده نیستند. به این ترتیب از مجموع منابع آبی جهان، ذخایر آب شیرین تنها 6/2 درصد کل حجم ذخایر آبهای سطح زمین را شامل میشود که بخش اعظم آن به صورت یخ در قطبهای کره زمین و یخچالهای طبیعی (98/1 درصد) و آبهای زیرزمینی ( 59/0 درصد ) وجود دارند که در دسترس نیستند . به این ترتیب از مجموع آبهای کره زمین تنها 014/0 درصد آب قابل استفاده بوده و در واقع حیات آدمی وابسته به همین مقدار اندک آب است . از این مقدار نیز حدود 001/0 درصد، آب موجود در اتمسفر، رودخانه ها، گیاهان و جانوران، 005/0 درصد رطوبت خاک و 007/0 درصد آب شیرین موجود در دریاچه ها است.